Een vakantie redt je niet van jezelf

De vakantie is weer voorbij.

Je hebt geslapen, gerust en misschien zelfs genoten.

En toch… voel je je niet opgeladen. In de eerste werkweek sluipt de oude onrust alweer binnen. Je bent moe, kortaf en merkt dat het je meer moeite kost om jezelf te motiveren dan je dacht. Hoe kan dat?

Even op adem, maar niet opgelost

Veel mensen zien hun vakantie als reddingsboei, Ik moet nog heel even volhouden, straks tank ik weer bij. En ja, een paar weken weg kan lucht geven. Maar het is geen oplossing voor wat eronder zit. Een burn-out komt niet door één drukke periode, maar door maanden of soms jaren waarin je meer geeft dan je hebt.

Een vakantie kan dat hooguit tijdelijk dempen. Zodra de agenda zich weer vult, voel je dat de bodem nog steeds dun is.

We wijzen vaak naar buiten: targets, werkdruk, volle agenda’s. En dat klopt. Maar er speelt ook iets anders. Veel van die druk komt van binnenuit. We willen voldoen.

Aan de baas, aan collega’s, aan vrienden, aan een beeld van wie we zouden moeten zijn. De sportieve, altijd beschikbare, vrolijke, sterke versie van onszelf. Maar wie heeft dat ooit zo bepaald? Vaak niemand. En toch rennen we erachteraan, tot we erbij neervallen.

De illusie van controle

Wie in de gevarenzone zit, denkt vaak: “Ik moet strakker plannen, beter mijn best doen en meer discipline. Maar dat is precies de valkuil. Want controle is een illusie. Wat gisteren goed genoeg was, voelt vandaag alweer te weinig.

Zo raak je steeds verder verwijderd van je eigen ritme. Tot je lijf de stekker eruit trekt.

Niet minder, maar anders

Op veel werkvloeren minder doen is geen optie. De targets liggen er, de agenda draait door. Maar er is wél een andere keuze: niet álle ballen in de lucht willen houden.

Misschien betekent het dat je thuis wat vaker nee zegt. Dat je minder tijd stopt in sociale verplichtingen die je leegtrekken. Of dat je accepteert dat niet elk project perfect hoeft te zijn. Je kunt niet alles tegelijk dragen – en je hoeft het ook niet.

De vergeten vraag

Een burn-out laat zich vaak aankondigen met kleine signalen. Je wordt moe wakker. Je hebt geen zin meer in dingen die je normaal leuk vond. Je reageert kortaf op mensen van wie je houdt. Het zijn signalen die eigenlijk allemaal dezelfde vraag stellen: Aan wie probeer jij eigenlijk te voldoen?

Als het antwoord vooral buiten jezelf ligt, is geen enkele vakantie lang genoeg.

Een andere manier van kijken

Misschien is dat de echte les van al die mensen die na de zomer instorten: het gaat niet alleen om te veel werken, maar ook om te weinig jezelf mogen zijn.

Grenzen stellen is geen falen. Andere ballen kiezen is geen zwaktebod. Het is een vorm van wijsheid: erkennen dat jouw energie schaars is en dat je die dus moet besteden aan wat er voor jou écht toe doet.

Een vakantie kan je opladen, maar alleen jijzelf kunt kiezen welke ballen het waard zijn om in de lucht te houden.