Wat als jij niet zo’n vriendinnengroep hebt?

Over het stille gemis van collectiviteit in een tijd van sociale overvloed

Ze noemen elkaar ‘de meiden’, posten jaarlijks dezelfde vakantiefoto, en lachen nog steeds om die avond in de karaokebar in 2016. Hun groepsapp gaat 24/7. Ze delen herinneringen zonder uitleg, omdat iedereen het wéét.

En jij? Jij leest mee. Scrollt door. En denkt: waar is mijn groep?

In de publieke verbeelding is de vriendinnengroep het symbool van sociale rijkdom. Het collectief dat je opvangt, vooruithelpt en bijblijft. Maar voor een groeiende groep vrouwen – met name dertigers en veertigers – is die hechte vriendinnenkring helemaal geen vanzelfsprekendheid. En juist omdat niemand daar hardop over praat, voelt het gemis vaak als een individueel tekort.

Volgens cijfers van het CBS voelt ruim 37% van de Nederlanders tussen de 30 en 50 jaar zich regelmatig sociaal eenzaam. Niet omdat ze letterlijk alleen zijn, maar omdat ze betekenisvolle verbinding missen. “Sociale eenzaamheid ontstaat vaak niet door gebrek aan mensen om je heen, maar door het ontbreken van wederkerige, verankerde relaties,” zegt socioloog Anja Machielse (Universiteit voor Humanistiek), die al decennia onderzoek doet naar verborgen eenzaamheid onder volwassenen.

Een vriendengroep als sociaal kapitaal

De vaste vriendengroep lijkt iets uit je twintigerjaren. In de praktijk verwateren veel van die banden wanneer het leven complexer wordt. Werk, verhuizingen, kinderen, scheidingen: het leven dwingt tot keuzes, en sociale banden verdwijnen vaak geruisloos uit beeld. De banden die overblijven zijn vaak één-op-één, gefragmenteerd, versnipperd.

En toch blijft het beeld van ‘de groep’ kleven. In films, advertenties, sociale media: daar wordt collectiviteit gevierd. De vriendengroep als tweede familie. De droom van spontaan samenzijn, vaste jaarlijkse weekenden en gedeelde geschiedenis. Het wordt zelden uitgesproken, maar diep vanbinnen verlangen velen ernaar. Niet naar spektakel, maar naar vanzelfsprekendheid.

Waarom het schuurt

“Als je geen vaste vriendengroep hebt, voel je niet de afwezigheid van een persoon, maar van een systeem,” zegt sociaal psycholoog Eddie Brummelman (Universiteit van Amsterdam). “Het is het gevoel dat je nergens vanzelfsprekend bij hoort, dat je elke ontmoeting als een soort project moet opstarten.”

Dat is niet alleen psychologisch oncomfortabel, het schuurt ook cultureel. We leven in een hyperindividuele samenleving waarin ‘zelfredzaamheid’ een deugd is. Maar in werkelijkheid floreren mensen in collectieve contexten. De WHO noemt betekenisvolle vriendschappen inmiddels een van de cruciale factoren voor mentaal welzijn, op gelijke voet met werkzekerheid en gezondheid.

En tóch geven we onszelf zelden toestemming om actief te zoeken naar vriendschap. We spreken over daten, carrièreswitchen, therapie. Maar wie zegt: “Ik wil nieuwe vrienden” klinkt al snel naïef. Terwijl het misschien het dapperste én meest volwassen verlangen is dat er is.

Vriendschap is geen projectplan

Wie zonder vaste vriendengroep leeft, hoeft zich niet tekort te voelen. Maar het is wél zinvol om het onderliggende verlangen serieus te nemen. In plaats van jezelf af te vragen waarom je het niet hebt, kun je jezelf ook vragen: waar ervaar ik wél verbinding? Met wie is het licht? Wie zie ik misschien te weinig, maar voel ik nog steeds?

Volgens de ‘200-uur-regel’ van psycholoog Robin Dunbar kost het opbouwen van een hechte vriendschap gemiddeld tweehonderd uur. Maar dat hoeft niet in een jaar. Er is ruimte voor hernieuwde pogingen, langzame opbouw, voor vriendschap buiten het ideaalplaatje. Niet alles hoeft een vaste vorm te hebben om waardevol te zijn.

Misschien is vriendschap in deze tijd niet langer een vaste kring, maar een mozaïek. Een netwerk van losse banden die samen een gevoel van verbondenheid geven. Geen groepsapp met vijftig meldingen per dag. Maar wél iemand die je een screenshot stuurt van een meme die alleen jij begrijpt.

Tot slot

De vrouwen met de groepsfoto’s bestaan echt. Ze zijn mooi. En waardevol. Maar dat jij daar niet tussen staat, betekent niet dat je buiten de cirkel valt. Misschien is het tijd om je eigen kring te tekenen. Ronder, opener, met ruimte voor nieuwe lijnen. En misschien – op een dag – zegt iemand over jou: “Weet je nog?.. die keer dat je ineens bleef"

Voel je dat verlangen naar verbinding ook borrelen? Je bent welkom om het hardop uit te spreken. In een kennismakingswandeling onderzoeken we samen waar jouw ruimte ligt voor vriendschap, contact en echte ontmoeting.

📩 Plan hier je wandeling – het begin is vaak eenvoudiger dan je denkt.